Konkordato Sürecinde Dikkat Edilecek Hususlar

Konkordato sözcüğü, Fransızca “concordat”, İtalyanca ise “concordato” sözcüklerinden Türkçeye geçmiştir. Her iki dilde de anlamı “anlaşma” dır. Ülkemiz uygulamasında Konkordato genel olarak, “borçlunun, alacaklılarının Kanunda öngörülen çoğunluğu ile yaptığı ve mahkemenin tasdiki ile hüküm ifade eden bir cebrî anlaşmadır” şeklinde tanımlanabilir. Bu anlaşma, mevcut alacak ve borç ilişkisinin, taraflar arasında karşılıklı olarak belirlenen şartlar dairesinde sona erdirilmesini, alacaklıların alacaklarına kavuşmasını ve mümkünse borçlunun işletmesinin faaliyete devamını hedef tutar.

Hukuk sistemimizde uzun süredir yürürlükte olan iflas erteleme kurumunun ihtiyaca cevap vermemesi nedeniyle 15.03.2018 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 7101 sayılı İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 19/12/2018 tarihli 7155 sayılı Kanun ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununda yapılan değişiklikler ile iflas erteleme kurumu kaldırılarak konkordato kurumu daha ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir.

Yaklaşık bir yıllık uygulanma süreci dikkate alındığında, Konkordato sürecinde yeterli özenin gösterilmemesi ve/veya (Konkordato sürecine gizlilik içinde hazırlanma gereğinin de etkisi ile) işin uzmanından profesyonel yardım alınmamasına bağlı olarak tarafların gereksiz maddi kayıplar yaşadığı gözlemlenmiş olup, borçlu veya alacaklı sıfatıyla konkordato sürecine taraf olanların dikkate etmesinin yerinde olacağı bazı hususlara aşağıda dikkate çekilmiştir.

Süreç Hakkında Yeterli Bilgi Sahibi olma: Ülkemizde son bir yıllık süreçte yaygın uygulama alanı bulan Konkordato süreci hakkında deneyim sahibi fazla uzaman bulunmadığından ve Konkordato sürecine gizlilik içinde hazırlanılmasının da etkisi ile pek çok firmanın yeterli bilgiye sahip kişilerden Konkordato sürecinin neler getirdiği ve olası sonuçları hakkında detaylı ve yeterli bilgi almadan konkordatoya karar verdikleri, Konkordato kapsamında borcu olmayanların dahi Konkordatoya başvurdukları gözlemlenmiş olup, Konkordatoya başvurmayı düşünen borçluların ve istemeden sürecin parçası haline gelen alacaklıların Konkordato Süreci hakkında öncelikle profesyonel yardım almaları olası hak kayıplarının ve mağduriyetlerin önlenmesi açısından faydalı olacaktır.

Masraflar: Konkordato, İcra ve İflâs Kanununun 285 ve devamındaki maddelerinde düzenlenen bir yeniden yapılandırma yöntemi olup, borçlunun iflas etmesine nazaran alacaklıların daha avantajlı koşullarda alacaklarına kavuşma olanağı sağlanacağı iddiası ile sürece başlanmaktadır. İflas büyük oranda alacaklının alacaklarına kavuşamaması ile neticelenmektedir. Konkordato alacaklıların bir kısım alacaklarından vazgeçmesi ve/veya vade tanınması karşılığında borçlunun borcunu plan dahilinde ödenmesini içermekle birlikte borçlu açısından pahalı bir yöntemdir.

Konkordato Talebinde bulunanların,

1. Konkordato talep edilirken bildirilen alacaklı sayısının üç katı tutarında tebligat gideri,

2. Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanacak yedi adet ilan bedelinin asgari tutarı olan 650,00 Türk Lirası,

3. Resmî İlan Fiyat Tarifesinde belirlenen Basın-İlan Kurumu resmî ilan portalında yapılacak yedi adet ilan bedelinin asgari tutarı,

4. İlgili kurum ve kuruluşlara yapılacak bildirim için elli adet iadeli taahhütlü posta ücreti,

5. Bir bilirkişi için Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen ücretin üç katı tutarı,

6. Mahkemece belirlenecek ücreti sonradan tamamlanmak üzere konkordato komiseri olarak görevlendirilecek kişi için asgari 1.000,00 Türk Lirası üzerinden hesaplanan beş aylık ücret tutarı, Diğer iş ve işlemler için 350,00 Türk Lirası,

7. İflâsa tabi olanlar yönünden 17.000,00 Türk Lirası iflâs gideri,

toplamını başlangıçta avans olarak ödeyecek ve konkordato sürecinde ihtiyaç duyulacak diğer masrafları (Kıymet Taktiri ücretleri, Kesin Mühlet sürecinde Konkordato Komiserlerinin ücretleri, ilave tebligat masrafları vb) karşılamak üzere Mahkemece talep edilecek ilave avans ödemelerini de yapmak durumunda kalacağından, ancak iyi niyetle borcunu ödemek isteyen borçlularca başvurulabilecek bir yöntem olarak değerlendirilmektedir.

Ön Proje: Konkordato başvuru süreci öncesinde, Borçlunun borçlarını hangi oranda veya vadede ödeyeceğini, bu kapsamda alacaklıların alacaklarından hangi oranda vazgeçmiş olacaklarını, ödemelerin yapılması için borçlunun mevcut mallarını satıp satmayacağını, borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve alacaklılara ödemelerini yapabilmesi için gerekli malî kaynağın sermaye artırımı veya kredi temini yoluyla yahut başka bir yöntem kullanılarak sağlanacağını gösteren konkordato ön projesinin hazırlanması gerekmektedir. Konkordato Talebi ile birlikte Mahkemeye sunulacak Ön Projenin titizlikle hazırlanması, sürecin başlaması ve başarı ile devam etmesi açısından önem taşıdığından Ön Projenin konusunda uzman profesyonellerce hazırlanması önemlidir.

Takip İstisnası: Konkordato Mühleti içinde borçlu aleyhine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dâhil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyatî tedbir ve ihtiyatî haciz kararları uygulanmaz

İstisnai olarak, mühlet sırasında İcra İflas Kanunu' nun 206. maddesinin birinci sırasında yazılı imtiyazlı alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabilir Bu alacaklar, şunlardır;

1. İşçilerin, iş ilişkisine dayanan ve mühletin verilmesinden önceki bir (1) yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dâhil alacakları ile konkordato nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları,

2. İşverenlerin, işçiler için yardım sandıkları veya sair yardım teşkilatı kurulması veya bunların yaşatılması maksadıyla meydana gelmiş ve tüzel kişilik kazanmış bulunan tesislere veya derneklere olan borçları,

3. Mühletinin verilmesinden önceki son bir (1) yıl içinde tahakkuk etmiş olan ve nakden ifası gereken aile hukukundan doğan her türlü nafaka alacakları,

4. Yine istisnai olarak, mühlet sürecinde rehinle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir; ancak, bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez.

Konkordato talebinde bulunacak olanların öncelikle ödemekte zorlandığı veya gelecekte ödeyemeyeceğini düşündüğü ve Konkordato Projesi kapsamında ödemeyi düşündüğü borçlarının konkordato sürecinde takip yasağı kapsamında olup olmadığını, başka bir ifade ile Konkordato Projesi ile ödenmek istenen borçların Konkordato kapsamında olup olmadığını çok iyi tahlil etmeleri gerekmektedir. İpotek Karşılığı Bankalardan Kredi kullanan firmaların Konkordato sürecinin kendilerine ne kazandıracağı hususunda çok iyi tahlil yapması ve bu konuda profesyonel yardım alması yerinde olacaktır.

Alacaklılar Kurulu: Konkordato süreci borçlunun faaliyetleri Mahkeme tarafından görevlendirilen Konkordato Komiseri/Komiserleri’ nin nezaretinde gerçekleştirilmekle birlikte, süreç istişari mahiyette de olsa oluşturulacak Alacaklılar Kurulu tarafından da yakından izlenerek kontrol edilebilmektedir. Alacaklıları temsilen seçilecek kişilerden oluşacak Alacaklılar Kurulunda görev alacak olanların Konkordato Süreci hakkında hukuki bilgisi ve deneyimi olan kişilerden seçilmesinin alacaklıların menfaati açısından faydalı olacağı değerlendirilmektedir.

Projenin Kabulü İçin Gerekli Çoğunluk: Kesin Mühlet sona ermeden önce yapılacak Alacaklılar Toplantısında, Konkordato projesinin,

1. Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya

2. Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini,

aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise kabul edilmiş sayılır.

Konkordato sürecini başlatmayı planlayan borçluların sürecin sonucunda projeyi onaylatacağı alacaklıların kimlerden oluşacağını daha sürecin başında iyi hesap etmesi gerekmektedir. Konkordato projesi ne kadar iyi hazırlanmış olsun, alacaklılardan Kanunda öngörülen oranda onay almadıktan sonra başarı ile sonuçlanmayacağından, sürecin en başından itibaren çok iyi planlanması yerinde olacaktır.

Konkordato Süreci çok sayıda detay içermekte olup, gerek borçlu gerekse alacaklıların menfaati açısından dikkate edilmesi gereken hususlardan küçük bir kısmına yukarıda yer verilmiştir. Konkordato sürecinde genellemelerden kaçınmak ve sürece dahil olanların kendilerine özgü durumlara göre Yasanın hükümlerine ve emsal yargı kararlarına uygun en iyi pozisyonu almaları için profesyonel yardım almaları yerinde olacaktır.